سلامت پوست و مو

پوست و موی همه افراد در معرض آفت‌هایی است که عامل پیری پوست، چروک‌های زودهنگام، لک و سرطان‌های پوست محسوب می‌شوند. مهم‌ترین این آفت‌ها نور آفتاب، خشکی ژنتیکی و بیمارگونه یا خشکی در اثر عواملی مثل شستشوی زیاد دست، نوشیدن کم مایعات، زندگی در محیط‌های خشک و… استرس، تغذیه نامناسب، سیگار و بی‌توجهی به بیماری‌های پوست و مو هستند. پس محافظت از پوست در برابر نور شدید آفتاب و استفاده از کرم‌های ضدآفتاب، استفاده از مرطوب‌کننده‌ها و مواد شوینده مناسب پوست برای پیشگیری از خشکی، مدیریت استرس، تغذیه متنوع و متعادل، ترک سیگار و… از مواردی است که همه چه زن چه مرد در هر سنی باید به آن توجه داشته باشند تا سلامت پوستشان تضمین شود.

مهم‌ترین نکته در مورد کودکان دور نگه‌داشتن آنها از نور آفتاب غیرضروری است. چروک‌ها و لک‌های پوستی یا پیری زودرس که در بزرگسالی نمایان می‌شوند، معمولا از عوارض تابش غیرضروری آفتاب در دوران کودکی و نوجوانی بر پوست است. بین ساعت 10 صبح تا 4 بعدازظهر، شدت نور آفتاب بسیار زیاد است بنابراین بهتر است در طول این ساعت‌ها كودك در برابر آفتاب قرار نگیرد .

ضدآفتاب برای کودکان

بهترین ضدآفتاب در سنین کودکی استفاده از پوشش مناسب است و استفاده مداوم از کرم ضدآفتاب توصیه نمی‌شود. پوشاندن لباس‌های آستین‌بلند و کلاه‌های لبه‌دار و جلوگیری از بازی بچه‌ها در محیط‌های باز در ساعت‌هایی که نور آفتاب شدید است، می‌تواند بهترین راهکار باشد. از سوی دیگر، خشکی پوست و مو به‌خصوص خشکی ژنتیکی در کودکان شایع است بنابراین باید از شستشوی زیاد پوست کودک پرهیز و تا حد امكان برای این كار از پن‌های صابونی استفاده كرد. استفاده مرتب از مرطوب‌کننده‌ها و وازلین هم لازم است.

در مورد کودکانی که به سنین مدرسه می‌رسند، چطور؟

در مورد این کودکان توجه به بیماری‌های ویروسی مثل زگیل یا مثلا ابتلا به شپش بسیار مهم است. مدیران و مسوولان مدرسه باید مراقب ارتباط‌های کودکانی که در مدرسه به بیماری واگیرداری مثل زگیل، زرد زخم یا شپش مبتلا هستند، باشند زیرا احتمال انتقال این نوع بیماری‌ها بسیار زیاد است. والدین نیز باید مرتب پوست و مو و ناخن کودکشان را بررسی و با مشاهده کوچک‌ترین علامت بیماری، به متخصص پوست و مو مراجعه كنند.

توصیه های مهم

برای مادران تغذیه اهمیت زیادی دارد. در دوران بارداری و شیردهی مواد مغذی بدن مادر به نوزاد منتقل می‌شود بنابراین باید با تغذیه صحیح در طول این دوران و بعد از آن، به رسیدن موادمغذی کافی به پوست و مویش کمک کند. مهم‌ترین عامل تغذیه‌ای برای پوست آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که در میوه و سبزی‌ها به وفور یافت می‌شوند. خانم‌های باردار و شیرده باید به اندازه کافی پروتئین مصرف كنند زیرا پوست و مو ساختمان پروتئینی دارند و چون رشدشان دائمی است، لازم است این ماده حتما به آنها برسد. البته مادران باید مراقب بهداشت و سلامت پوست و موی فرزندشان هم باشند و همیشه دستمال مرطوب و ژل ضدعفونی‌کننده حاوی مواد الکلی را همراه داشته باشند تا اگر دستان فرزندشان طی بازی کثیف شد و به آب و صابون دسترسی نداشتند، بتوانند تا حدی آلودگی‌ها را پاک کنند. البته استفاده بیش از حد از این پاک‌کننده‌ها توصیه نمی‌شود زیرا پوست را خشک می‌کنند.

برای خانم‌ها و آقایان شاغل چه توصیه‌ای دارید؟

افراد شاغل چون مشغله بیشتری دارند، کمتر به سلامت پوست و موی خود می‌رسند. این افراد ممکن است تغذیه مناسب نداشته باشند و مایعات کمی در طول روز مصرف کنند. برای آنها هم رعایت نکات کلی مثل استفاده از مرطوب‌کننده‌ و ضدآفتاب بسیار مهم است. شوینده‌هایی که در محل‌های كار استفاده می‌شود، معمولا قوی است و ممکن است باعث خشکی پوست یا تشدید این مشکل در مبتلایان شود. به همین دلیل بهتر است افراد برای خود شوینده مناسبی همراه داشته باشند.

برای سالمندان چه توصیه‌ای دارید؟

با افزایش سن به دلیل كم شدن تعریق و ساخت چربی خشکی پوست اتفاق می‌افتد. به همین دلیل بهتر است سالمندان تا جای ممکن کمتر از شوینده‌ها استفاده کنند، مایعات به مقدار کافی بنوشند و مرتب از مرطوب‌کننده‌ها استفاده کنند. در دوران سالمندی عروق پوستی شکننده‌ترند به همین دلیل توصیه می‌شود این افراد به مقدار لازم ویتامین C دریافت کنند و تغذیه مناسبی داشته باشند.

تقویت پوست و مو

آشنایی با گیاهان و خواص آنها در محصولات پوست، مو و زیبایی که در کلینیک های کاشت موی طبیعی توصیه می شود:

1. آووکادو: دارای ویتامین A ضد چروک است و باعث تسریع گردش خون می گردد. مخصوص پوست خشک و تسکین دهنده است. ضد آفتاب است و ویتامین A-D-E-K دارد.

2. بابونه: محافظت و التیام پوست ضد التهاب، نرم و مرطوب کننده (کامومیل).

3. روغن بادام شیرین: نرم و مرطوب کننده و پاک کننده است مخصوص پوست خشک.

4. روغن نارگیل: حاوی اسید میریستیک، ضد آفتاب، نرم و مرطوب کننده، پاک کننده.

5. آویشن: محرک، مقوی و ضد عفونی کننده، لوسین آن مناسب پوست چرب است.

6. اکالیپتوس : ضد عفونی کننده، تسکین دهنده درد و خارش.

7. کره کاکائو: ماده اولیه کرم هاست. پاک کننده است.

8. روغن رومارون : شاداب کننده، ضد عفونی کننده.

9. کافور: خون رسانی را تشدید می کند. تسکین دهنده خارش، فرو نشاننده التهاب و ضد عفونی کننده است. به عنوان رفع کننده چربی اضافی پوست، منافذ باز و نیز رفع کننده جوش های سر سیاه به کار میرود. لوسیون آن به صورت الکل کامفره موجود است. پودر آن کریستال مانند است. در رفع چروک هم بکار می رود.

10. روغن درخت چای: ضد قارچ، ضد عفونی کننده است. با چای نوشیدنی متفاوت است. روغن آفتابگردان، روغن جوجوبا، روغن دانه انگور و روغن بادام شیرین جهت ماساژ مناسبند (بیشتر برای پوست معمولی و خشک).

11. روغن ریشه گیاه بابا آدم: مراقبت کننده، تسریع رشد و نمو موها را سبب میشود

همانطور که ذکر شد منبع تهیه فراورده های آرایشی- بهداشتی دو دسته است گیاهی، غیر گیاهی (مینرال، شیمیایی، حیوانی، طبیعی)

12. منابع حیوانی (طبیعی): روغن چربی نهنگ، روغن ماهی، روغن زیتک، روغن وازلین و … می باشد که گر چه روغن هستند ولی گیاهی نیستند.

دسته بندی ترکیبات گیاهان

گیاهان قابض: به، پرتقال، تمشک، چای، هاماملیس، همیشه بهار، نعناع، گردو.

گیاهان مرطوب کننده و نرم کننده: بابونه، جودوسر، بنفشه، خیار، گل گاوزبان، گل سرخ، اسطوخودوس، هویج، هلو، گندم، بادام، باباآدم، سیب و سیب زمینی.

ضد عفونی کننده ها: آویشن، باباآدم، دم اسب، سیر، نعناع، لیمو ترش، کامفر، علف چای، اسطوخودوس.

گیاهان تقویتی: آووکادو، آرتیشو، باباآدم، کتان، گندم، گزنه.

گیاهان معطر: اسطوخودوس، اوکالیپتوس، بنفشه، رازیانه، شمعدانی، شاه پسند، یاس، گل سرخ، مشک.

گیاهان ضد چروک: آوکادو، به، دم اسب، زیتون، هاماملیس، کنگر فرنگی.

گیاهان ویژه ی موی سر: رشد مو را تسریع می کنند، گیاهانی که ضد شوره هستند، گیاهانی که برای رنگ مو استفاده می شوند مانند: رازیانه، سدر، حنا، زیرفون، گل گندم، بابونه، گزنه، باباآدم، گردو، کنجد، یونجد.

گیاهان آرام بخش و برطرف کننده خستگی: بیشتر در حمام استفاده می شوند (وان) آرتیشو، برگ بو، بومادران، دم اسب، پرتقال، ختمی.

گیاهان روشن و سفید کننده پوست: آرتیشو، جعفری، آربوتین در توت فرنگی و زغال اخته، فنل موجود در دارچین و عصاره شیرین بیان از آن جمله اند که مانع فعالیت ملانوسیت ها می شوند. گریپ فروت هم با داشتن ویتامین C در این زمینه کمک می کند.

تقویت کننده های پوست و مو : آووکادو، آویشن، انگور، بادام، پرتقال، توت فرنگی، کنگر فرنگی، هاماملیس، مریم گلی، لاواند، گندم، گزنه.

جین سنگ: گیاهی تقویتی است. ضد استرس، انرژی بخش، رافع خستگی و نیز باعث ایجاد تسریع گردش خون با گشادی عروق می گردد.

روغن زیتون: ویتامین A-E دارد و آنتی اکسیدان است. ضد التهاب و التیام بخش است. حالت دهنده برای فرآورده های مو می باشد.

روغن کنجد: ضد التهاب و ضد درد و ضد آفتاب.

حنا: جهت رنگ کردن از برگ آن استفاده می شود. موها را شفاف درخشان نرم و زیبا می کند. ضد باکتری، ضد قارچ و قابض است. ضد آفتاب است. شامپوی آن مناسب موی چرب طراحی شده است.

عناب: (جوجوبا) نرم و مرطوب کننده است و پاک کننده است.

آلوئه ورا: التیام بخش، مرطوب کننده، خنک کننده و طراوت زا است.

گلاب: عطر قوی دارد ولی فرار است. شاداب کننده، شفاف کننده یا FRESHNER ، پاک کننده، آرام بخش است. می تواند به عنوان حلال درتهیه کرم لوسیون، ماسک به کار رود.

سدر: پاک کننده، شفاف کننده، قابض، ضد میکروب، براق کننده و محافظ موها می باشد. مرطوب کننده مو هم هست . ریلاکسان است. شامپوی آن برای موی معمولی و چرب طراحی شده است.

بابونه: خاصیت آرام کنندگی، نرم کنندگی دارد. حاوی ویتامین B است. شامپوی بابونه برای موی خشک طراحی شده است. بابونه به جهت داشتن آزولن جزء فرآورده های ضد آلرژی است. به علت داشتن اسید سالیسیلیک ضد عفونی کننده است.

روغن جوانه گندم: حاوی ویتامین A-E است که آنتی اکسیدان هستند. ضد چروک هست. نرم و مرطوب کننده است. به علت داشتن پیش ساز ویتامین A (کاروتن) ضد چروک است. ضد میکروب است.

عرق نعناع: خاصیت ضد عفونی کننده دارد. می تواند به عنوان دهان شویه به کار رود. اثر خنک کننده روی پوست دارد خارش را تسکین می دهد. قابض است.

کتیرا: حالت دهنده موهاست. باعث لطافت آن می شود. مناسب موی خشک است.

عصاره الکلی هاماملیس: قابض است و باعث بستن منافذ می شود(ویچ هازل).

عصاره چای سبز: آنتی اکسیدان است. رطوبت و نرمی پوست را باعث میشود و ضد چروک است.

عصاره توت بربری: تولید ملانین را کاهش می دهد، ضدلک.

گل همیشه بهار: ضد التهاب و جهت التیام پوست بکار می رود.